28 Μαΐου 2017

Της “μαλλιαρής” το πρώτο μπάνιο

…Από μικροί περιμέναμε με λαχτάρα αυτή τη γιορτή κι εκείνο το χαρακτηριστικό κι αλησμόνητο απόγευμα. Δεν νομίζω ότι σε άλλο μέρος της Ελλάδας υπήρχε το ίδιο έθιμο. Το θυμάμαι πάντα. Δυστυχώς κι αυτό, όπως και τόσα άλλα, σήμερα έχει σχεδόν λησμονηθεί.
Κάθε χρόνο, λοιπόν, ανήμερα της Αναλήψεως, ημέρα Πέμπτη, από νωρίς το απόγευμα, όλοι οι Καστρινοί, με ιδιαίτερο σεβασμό και μ’ έναν ξεχωριστό πανηγυρικό χαρακτήρα, κατέβαιναν στις κοντινές παραλίες

Ελούντα -Τα ιερά φύκια της Ανάληψης

http://www.karmanor.gr/el/article/ta-iera-fykia-tis-analipsisΣτην Ελούντα η γιορτή της Ανάληψης συνεχίζει να είναι μια ξεχωριστή τελετουργία που θυμίζει το παλιό ψαροχώρι, όπως ήταν πριν από τη μεγάλη ανάπτυξη του τουρισμού…

(κάντε κλικ στον σύνδεσμο)

http://www.karmanor.gr/el/article/ta-iera-fykia-tis-analipsis

20 Μαΐου 2017

Αγιοκωνσταντινάτα

Κωνσταντινάτο θα γενώ να μ' έχεις στο λαιμό σου,
βράδυ-πρωί να με φιλείς, σαν κάνεις το σταυρό σου
Ο μύθος για τα Αγιοκωνσταντινάτα που εξομοιώνονται με το τίμιο ξύλο, επικρατεί σε πολλές περιοχές της Κρήτης και χρησιμοποιήθηκε σε διάφορες περιόδους ακόμα και ως μέθοδος ηθοπλασίας. Πρόκειται για νομίσματα βυζαντινής προέλευσης που φέρουν παράσταση των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένη, με σταυρό στη μέση, που λέγεται ότι η κοπή τους έγινε από τον Άγιο Κωνσταντίνο.

24 Απριλίου 2017

Αζίζ Τζερτζίς

Άγιος Γεώργιος ο κοινός άγιος χριστιανών και μουσουλμάνων και η εικόνα του στο Ηράκλειο ως μουσουλμάνου!
Ο Άγιος Γεώργιος είναι ο μοναδικός άγιος τον οποίο τιμούν χριστιανοί και μουσουλμάνοι, παράδοση που ανάγεται στα χρόνια ακόμη που η οθωμανική αυτοκρατορία εκστράτευε για την κατάκτηση των χριστιανικών ή ελληνικών περιοχών. Κατά την εκστρατεία στην Κρήτη (από το 1645) οι Οθωμανοί ήδη τιμούσαν τον Άγιο και τον ονόμαζαν Αζίζ Τζερτζίς, είχαν δε ενσωματώσει τον εορτασμό στην μουσουλμανική εορτή του Χιντρελέζ, τον Μάιο.

Άγιος Γεώργιος της Γρότττα

Ο Άι Γιώργης της Γρόττα, είναι η μοναδική ορθόδοξη εκκλησία που λειτουργούσε μέσα στην πόλη του Ρεθύμνου επί οθωμανοκρατίας κατά τα έτη 1654 μέχρι 1844.

Μια άγνωστη εκκλησία της παλιάς πόλης του Ρεθύμνου.


 

 

 

Άγονη γραμμή


Ο Άγιος Γεώργιος των Τούρκων

Από άρθρο για το ιστορικό εκκλησάκι του αγ. Γεωργίου Γρόττα στο Ρέθυμνο.
"...Χαρακτηριστική περίπτωση Αγίου, που προκαλούσε δέος στους μουσουλμάνους της Κρήτης είναι η περίπτωση του Αγίου Γεωργίου.

Δαπάναις Αλή Μελεμενάκη 1925

Οι πεταλιές του αγίου Γεωργίου
Στην περιοχή Καλλιθέα του Ρεθύμνου υπήρχε ένα παλιό εκκλησάκι του αγίου Γεωργίου, στα κτήματα του μουσουλμάνου Αλή Μελεμενάκη από τα γειτονικά Περιβόλια. Τη δεκαετία του 1920 οι χριστιανοί Ρεθεμνιώτες ήθελαν να το ανακαινίσουν, αλλά ο Αλής, φανατικός και ανένδοτος, δεν επέτρεπε καμιά εργασία μέσα στα όρια της περιουσίας του.

23 Απριλίου 2017

Νη Ζα μα και τον Άι Γιώργη φάσκω σου και κάτεχέ το, δε φταίω στο πράμα σου έργω ή Βουλή μου

Ο Άι Γιώργης είναι από τους δημοφιλέστερους αγίους της Ορθοδοξίας μας.
Θρύλοι και παραδόσεις τον είχαν καταξιώσει στις θρησκευτικές συνειδήσεις σαν ένα προστάτη ισχυρό σε ώρες κρίσιμες. Και πόσες τέτοιες ώρες δεν πέρασε η Ρωμιοσύνη.
Σε κάθε δυσκολία λοιπόν η προσευχή προς τον άγιο έφερνε και το θαύμα. Αυτό τουλάχιστον μαρτυρούν οι παραδόσεις.
Αυτό βεβαιώνουν και μνημεία λόγου και τέχνης που συναντάμε παντού.
Μέχρι και τη διαμεσολάβηση του αγίου για το «ξεμπέρδεμα» ζωοκλοπών συναντάμε και μάλιστα πολύ κοντά μας. Εκεί στο ιστορικό Δισκούρι.

7 Απριλίου 2017

Ο μεταφραστής

http://diktaios.blogspot.gr/2017/03/blog-post.html
Τα μεταφραστικά γραφεία ήταν δημιούργημα της Κρητικής Πολιτείας, αλλά ο "Μεταφραστής" έδρασε κυρίως την προηγούμενη περίοδο της Ημιαυτονομίας, όταν δεν υπήρχαν μεταφραστικά γραφεία, ως διαπιστευμένος άμισθος μεταφραστής με ιδιωτικό γραφείο. Οι μεταφραστές αυτοί μετέφραζαν αμειβόμενοι έγγραφα (κυρίως τίτλους) του Ιεροδικείου, του Εφκαφίου (της Ιεράπετρας) και της Μουσουλμανικής Δημογεροντίας, χρήσιμα ως τίτλους κτήσεως και αποδεικτικά στοιχεία ενώπιον της Δικαιοσύνης, κοινώς αποκαλούμενα "χοτζέτια". Μετέφραζε ακόμη και αυτοκρατορικά διατάγματα, πράξεις της κεντρικής διοικήσεως, αφού ακόμη και οι μουσουλμάνοι υπάλληλοι, δεν ήταν σε θέση να ερμηνεύσουν την παλαιά αραβική γραφή...
Για να δείτε το αφιέρωμα  

ΠΗΓΗ

2 Απριλίου 2017

Πόδε Τζερμιάδω

Σύντομη Ιστορία του Οροπεδίου 
Διοικητική οργάνωση και παλιοί δήμαρχοι στο Οροπέδιο Λασιθίου
Τώρα που ο περιβόητος "Καποδίστριας" αποτελεί πλέον νόμο του Κράτους, μετά την επιψήφιση του σχετικού Νομοσχεδίου από την Βουλή, τώρα που όσοι ενδιαφέρονται για τον Δημαρχιακό θώκο του μονάκριβου Δήμου του Οροπεδίου Λασιθίου και ενόψη των εκλογών , άρχισαν να μοιράζουν χαμόγελα και χαιρετούρες δεξιά και αριστερά, τώρα νομίζω πως μια αναδρομή στα περασμένα παρουσιάζει ενδιαφέρον, μιας και θα μας επιτρέψει να γνωρίσουμε τη Διοικητική οργάνωση και εξάρτηση του Οροπεδίου σε παλαιότερες εποχές,

26 Μαρτίου 2017

Candia 1897 Photographs

Crete Photo Album from 1897 inc. Seaforth Highlanders
Φωτογραφικό άλμπουμ με σπάνιες φωτογραφίες, πραγματικά ντοκουμέντα  από το τουρκοκρατούμενο Ηράκλειο του 1897, τραβηγμένες από Άγγλο στρατιωτικό κατά την διάρκεια της θητείας του στο εκστρατευτικό σώμα των Seaforth Highlanders, μέρος της διεθνούς δύναμης των μεγάλων δυνάμεων που έδρασαν την εποχή εκείνη στην Κρήτη.Τις φωτογραφίες έχει αναρτήσει ο εγγονός του Alex Rustic, στον ιστότοπο Gentleman's Military Interest Club και όπως μας διευκρινίζει ο ίδιος ( Οι περιγραφές είναι ακριβώς όπως είναι πίσω από τις φώτο, γραμμένες απο το χέρι του παππού μου). Απολαύστε το.

18 Μαρτίου 2017

Ο τούρκικος δάκτυλος στην πτώση της Κρήτης

Η πολιτισμική μετάβαση της Κωνσταντινούπολης 1453
 Η δεύτερη πολιτισμική και θρησκευτική μετάβαση της πρώην ανατολικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας το 1453 καθόρισε εν καιρό, για άλλη μια φορά την τύχη της Κρήτης. Είναι η σειρά του χριστιανισμού που αντικατέστησε τις αρχαίες θρησκείες κατά την πρώτη οικουμενική σύνοδο, να αντικατασταθεί τώρα από το Ισλάμ σαν επίσημη θρησκεία του μορφώματος και η σειρά της ελληνίζουσας επίσημης διαλέκτου που αντικατέστησε σταδιακά τα λατινικά, να αντικατασταθεί τώρα από την τουρκική γλώσσα.

Τρεις στους χίλιους.


(Εικόνα από την ιστοσελίδα της Αρχιεπισκοπής Κρήτης)

Δήλωση Διακοπής Μνημμοσύνου

Επιστολή κληρικών προς τους Αρχιερείς της Εκκλησίας τηςΚρήτης:
Σεβασμιώτατοι γιοι ρχιερες,
ς Κληρικο τς γιωτάτης κκλησίας τς Κρήτης κα ς πιστ τέκνα τς κκλησίας το Χριστο, πιτρέψατέ μας ν σς μεταφέρουμε τν γωνία κα τν προβληματισμ μας.

Πρωτότυπα Εθνικά ποιήματα Χανίων 1907

http://alikampos.blogspot.gr/2017/02/1907.html
Πρωτότυπα Εθνικά ποιήματα , Δημήτριου Γ. Σγουράκη, γραμμένα στα Χανία το 1907
(για να τα διαβάσετε κλικάρεται  στην  εικόνα )

14 Φεβρουαρίου 2017

Εμανουήλ Κρανιωτάκης Κρητικός οπλαρχηγός 1866


Ο ηρωικός καπετάνιος του 1866 Εμμ. Κρανιωτάκης
Ο πρόμαχος της ελευθερίας της Κρήτης Εμμ. Κρανιωτάκης, εξάδελφος του Ηρακλή Κοκκινίδη, με τον οποίο σκοτώθηκαν την ίδια ημέρα (2 Μαρτίου 1868) σε διαφορετικές μάχες.
Φωτογραφίες του οπλαρχηγού Εμμανουήλ Κρανιωτάκη από το Κράσι Πεδιάδος  μια ηρωική μορφή, ο οποίος σκοτώθηκε από τις σφαίρες των Τούρκων στις Γούβες, στις 2 Μαρτίου 1868, την ίδια ημέρα που στην περιοχή του Γαζίου έβρισκε το θάνατο μια άλλη θρυλική μορφή, ο Ηρακλής Κοκκινίδης.
Κι οι δύο τους ήταν μόλις 26 χρόνων, και μάλιστα εξαδέλφια. Η απώλειά τους ήταν καίριο πλήγμα στον απελευθερωτικό αγώνα του νησιού, που βρισκόταν σε μια κρίσιμη φάση.

Ρίμα για τον θάνατο του Κρητικού επαναστάτη Εμμανουήλ Κρανιωτάκη.

Ο θρήνος για τον Κρανιωτάκη σε ποίημα ανώνυμου ποιητή

Ο θάνατος του Κρανιωτάκη θρηνήθηκε σε ποίημα ανώνυμου ποιητή. Ο ποιητής -όπως σημειώνει η κ. Θεοδοσία Αργυράκη – Ασαργιωτάκη- που ύμνησε τον Εμμανουήλ Κρανιωτάκη με το μακροσκελές ποίημά του εξιστορεί την όλη δράση του τιμημένου αυτού παλικαριού στην επανάσταση του 1866. Το τραγούδι του Κρανιωτάκη βρέθηκε σε χειρόγραφο του ιερέα Νικηφόρου Νικηφοράκη το 1914. Ο κάτοχος του χειρογράφου παρέδωσε το ποίημα, γραμμένο σε γραφομηχανή ποίημα στον αείμνηστο Νικόδημο Κριτσωτάκη, ο οποίος το δημοσίευσε στο πλαίσιο της μελέτης του «Ο θάνατος του επαναστάτη Εμμανουήλ Κρανιωτάκη» (1982).
Το ποίημα είναι το παρακάτω:
Άσμα τραγούδι του αρχηγού Εμμ. Κρανιωτάκη εκ του χωρίου Κράσι της Επαρχίας Πεδιάδος φονευθέντος εις το πεδiον της μάχης την 2αν Μαρτίου γεννωμένης το 1868 ημέρα Σάββατο εις Γούβες.
Πάσα ταχιά με τη δροσιά π’ ανοίγει το λουλούδι
Αφουγκραστείτε να σας πω λυπητερόν τραγούδι
Τραγούδι να το μάθετε τραγούδι να το λέτε
Τον Κρανιωτάκη αρχηγό καθημερνώς να κλαίτε
Ως τρέχει το κρυγιό νερό και μπαίνει μες τ’ αυλάκι
Αφουγκραστείτε να σας πω γι’ αυτόν τον Κρανιωτάκη

Ηρακλής Κοκκινίδης

Ο Ήρωας Ηρακλής Κοκκινίδης

Του Μανώλη Ε. Δετοράκη*
Προκαλεί πράγματι μεγάλη εντύπωση στον ερευνητή, πως ένας άνδρας ηλικίας μόλις 25 ετών, εκλέγεται συναρχηγός δύο σημαντικών επαρχιών και ουσιαστικά κύριος αρχηγός, επιβάλλεται, διακρίνεται και καθίσταται σύμβουλος όχι μόνο για τους συμπολεμιστές και τον αγωνιζόμενο λαό αλλά και για το Έθνος. Ήταν ασφαλώς η γιγάντια και ωραία μορφή του, η αρχοντική του συμπεριφορά, η γενναιότητα και η τόλμη, η ταχύτητα και η αμεσότητα στις στρατιωτικές του ενέργειες, ακόμη και το θρυλικό όνομα που έφερε, που παρέπεμπε σε ένα μυθικό ήρωα της Ελληνικής Ιστορίας, τιμωρό των κακών και προστάτη των αδυνάτων.
Η Επανάσταση της Κρήτης του 1866, με το σύνθημα Ένωσις ή Θεάνατος, δεν ήταν μόνο μια ένοπλη διαμαρτυρία των καταδυναστευόμενων Κρητικών τοπικού χαρακτήρα εναντίον του πιο βάρβαρου κατακτητή.

11 Φεβρουαρίου 2017

Γαλλικό Ντοκιμαντέρ για την Κρήτη του 1935

Η Κρήτη χωρίς τους Θεούς - En Crète sans les dieux.
Γαλλικό Ντοκιμαντέρ για την Κρήτη του 1935 των René Zuber και Roger Leenhardt.
Στο ντοκιμαντέρ καταγράφεται ένας ανεκτίμητος πολιτιστικός θησαυρός του Κρητικού τύπου, του τόπου , και τρόπου της καθημερινής ζωής στο νησί.Καταγράφονται τοπία από παρθένες παραλίες ,από  ειδυλλιακές πόλεις ,και τους αναλλοίωτους τότε ορεινούς όγκους της Κρήτης. Εικόνες άλλων εποχών, μίας άλλης Κρήτης και μιας άλλης ψυχής, που αφήσαμε και σαρώθηκε χωρίς να αναρωτηθούμε καν , αν άξιζε να έχουμε διασώσει κάτι ;

Κρητική βιβλιογραφία

Κατάλογος Κρητικής βιβλιογραφίας (μέρος α΄)
Η ΘΡΥΛΙΚΗ ΕΠΟΠΟΙΪΑ ΤΗΣ ΚΡΗΤΗΣ 1941
Πρόλογος Θρ. Τσακαλώτου
Ι. Βολωνάκη
Αθ. χ.χ.,σ. 269

Κρητική βιβλιογραφία.

Κατάλογος Κρητικής βιβλιογραφίας (μέρος β΄)

ΕΡΩΦΙΛΗ. 
Τραγωδία Γεωργίου Χορτάτζη 1600, εκδιδόμενη εκ των αρίστων πηγών μετ' εισαγωγής και λεξιλογίου
υπό Στ. Ξανθουδίδου
Αθ. 1928, σ. 166